Ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα. Η ισχύς των ευρωπαϊκών αξιών

Ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα, αυτή είναι η κυρίως πρόκληση της δημοκρατίας. Αυτό είναι το κύριο πρόταγμα του φεντεραλισμού, της ευρωπαϊκής ιδέας, της ειρηνικής συμβίωσης εν ελευθερία, με αμοιβαίο σεβασμό στα συμφέροντα και τις απόψεις των άλλων, σε όλες τις εθνικές και συλλογικές ταυτότητες.

Η διαφορετικότητα νοείται ως η αρχή που επιτρέπει στους ανθρώπους να εκπληρώνουν τις δυνατότητες και ελεύθερες επιλογές τους, ανεξαρτήτως των ατομικών τους ιδιαιτεροτήτων. Το διαφορετικό, το μειοψηφικό, το κριτικό, δεν είναι απειλή, είναι πλούτος. Η τυραννία της πλειοψηφίας είναι πρόβλημα, αποκαλύπτει φόβο. Η δύναμη της πλειοψηφίας έγκειται στο ότι δεν έχει ανάγκη ούτε την επιβολή, ούτε την καταστολή, επιβάλλεται αφ’ εαυτής.  

Η συνειδητή καθημερινή θέση σε εφαρμογή των αρχών της διαφορετικότητας γεννά και οδηγεί στην αποδοχή, υποστήριξη και επέκεινα ανάπτυξη του ταλέντου και της απόδοσης των ατόμων. Αυτό φέρνει ευκαιρίες για καινοτομία, ενισχύει τις επιδόσεις και την ανταγωνιστικότητα των οργανισμών, δημοσίων και ιδιωτικών. Η συμμετοχική ηγεσία, οι συνεργατικές δομές, η εκμαίευση της συλλογικής σοφίας, η διαχείριση της γνώσης, η δημοκρατική οργανική μονάδα που επιτυγχάνει την ενότητα και τα θετικά αποτελέσματα διαμέσου της προώθησης της διαφορετικότητας, έχουν αναμφισβήτητα θετική επίδραση στην ειρήνη των σύγχρονων κοινωνιών, εντός των κρατών και στις διακρατικές σχέσεις, στην τεχνική και οικονομική πρόοδο και τελικώς στην αύξηση της κοινωνικής ευημερίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μάλλον το πιο εύστοχο παράδειγμα αυτής της προσέγγισης.

Η ευρωπαϊκή κοινωνία είναι ανοικτή σε όλους, ανεξάρτητα από το φύλο, την εθνικότητα, τη γλώσσα, την αναπηρία, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και φυσικά τη θρησκεία. Αυτό απορρέει από το γεγονός ότι η ΕΕ είναι πρωταρχικώς μια ένωση αξιών.

Οι κοινές μας, ευρωπαϊκές αξίες είναι:
Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι απαραβίαστη. Πρέπει να γίνεται σεβαστή και να προστατεύεται, αποτελεί δε την ίδια τη βάση των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Η Ελευθερία. Η ελεύθερη κυκλοφορία εξασφαλίζει στους πολίτες το δικαίωμα να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα εντός της Ένωσης. Οι ατομικές ελευθερίες, όπως ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής, η ελευθερία της σκέψης, της θρησκείας, του συνέρχεσθαι, της έκφρασης και της ενημέρωσης προστατεύονται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

Η Δημοκρατία. Η λειτουργία της Ένωσης στηρίζεται στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Το να είναι κάποιος Ευρωπαίος πολίτης σημαίνει επίσης ότι απολαμβάνει των πολιτικών δικαιωμάτων του. Κάθε ενήλικος πολίτης της ΕΕ έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι πολίτες της ΕΕ έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στη χώρα κατοικίας τους, ή στη χώρα καταγωγής τους.

Ισότητα-ισονομία. Η ισότητα σημαίνει ότι όλοι οι πολίτες έχουν ίσα δικαιώματα ενώπιον του νόμου. Η αρχή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών διέπει όλες τις ευρωπαϊκές πολιτικές και αποτελεί τη βάση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ισχύει για όλους τους τομείς. Η αρχή της ίσης αμοιβής για ίση εργασία συμπεριλήφθηκε στη Συνθήκη του 1957. Αν και εξακολουθούν να υπάρχουν ανισότητες, η ΕΕ έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, ηγείται δε παγκοσμίως. 

Κράτος δικαίου. Η ΕΕ στηρίζεται στο κράτος δικαίου. Όλες οι ενέργειές της βασίζονται στις Συνθήκες, τις οποίες τα κράτη μέλη έχουν εγκρίνει οικειοθελώς και δημοκρατικά. Η προάσπιση του δικαίου και της δικαιοσύνης εξασφαλίζεται από ένα ανεξάρτητο δικαστικό σώμα. Τα κράτη μέλη παραχώρησαν την τελική δικαιοδοσία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, οι αποφάσεις του οποίου πρέπει να γίνονται σεβαστές από όλους.

Ανθρώπινα δικαιώματα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα προστατεύονται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Αυτά καλύπτουν το δικαίωμα σε μη διακριτική μεταχείριση λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού, το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, και/ή το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη.

Αυτοί οι στόχοι και αξίες αποτελούν το θεμέλιο της ΕΕ και προβλέπονται ρητώς στη Συνθήκη της Λισαβόνας και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το 2012, το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης δόθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το έργο της με σκοπό την προαγωγή της ειρήνης, της συμφιλίωσης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη. Ήταν ένα πρωτοφανές γεγονός στην ιστορία του θεσμού αυτή η απονομή σε μια ηπειρωτικών διαστάσεων ένωση κρατών και πολιτών, την ΕΕ. Πρωτοφανές από ιστορική απόψη είναι και το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης,ως δημοκρατική έκφανση από κάτω προς τα πάνω, οικειοθελώς και χωρίς επιβολή, δια της επίτευξης διαχρονικής ενότητας μέσα από τη διαφορετικότητα.

Κατά συνέπεια:
Κάθε πολίτης πρέπει να αισθάνεται αξιοπρεπής και να τυγχάνει σεβασμού. 

Πρέπει να αναγνωρίζονται και αξιοποιούνται οι διαφορές και οι ιδιαιτερότητες των ανθρώπων.

Να προωθείται η αμοιβαία εμπιστοσύνη, η ίση μεταχείριση και η μη-διάκριση, χωρίς αποκλεισμούς και προκαταλήψεις. 

Να αναπτύσσουμε μια πολιτική ποικιλομορφίας και σεβασμού της ετερότητας.

Να παρέχουμε πληροφόρηση και εκπαίδευση στους Ευρωπαίους πολίτες σε θέματα παιδείας πολίτη, διαφορετικότητας, διαχείρισης της διαφορετικότητας και ολοκληρωμένης ένταξης όλων.

Όλοι διαφορετικοί όλοι ίσοι, αυτή είναι η ενωμένη Ευρώπη. Με ελευθερία επιλογής και ατομική ευθύνη.

Αυτά δεν είναι δεδομένα, απαιτούν μια συνεχή προσπάθεια από όλους μας. Αδύνατο; Δεσμεύμαι να συνεχίσω αυτόν τον αγώνα στο όνομα όλων των σημερινών Ευρωπαίων, επιπλέον αυτών που πέρασαν κι αυτών που θα έλθουν, ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Χρειάζομαι την ισχυρή εντολή σου γι’ αυτό.